Zeuxine
 Zeuxine gracilis | |||
| Systematyka[1][2] | |||
| Domena | eukarionty | ||
|---|---|---|---|
| Królestwo | rośliny | ||
| Podkrólestwo | |||
| Nadgromada | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Nadklasa | okrytonasienne | ||
| Klasa | Magnoliopsida | ||
| Nadrząd | liliopodobne (≡ jednoliścienne) | ||
| Rząd | szparagowce | ||
| Rodzina | storczykowate | ||
| Podrodzina | storczykowe | ||
| Rodzaj | Zeuxine | ||
| Nazwa systematyczna | |||
| Zeuxine Lindl. Coll. Bot., App.: 1 (1826), nom. cons.[3] | |||
| Synonimy | |||
| |||
| |||
| |||
Zeuxine – naziemny rodzaj roślin z rodziny storczykowatych (Orchidaceae) zależny od symbiotycznej mikoryzy. Po zakwitnieniu większość gatunków przechodzi okres spoczynku. Kwiaty posiadają dwa wyraźnie podzielone ziarniste pylniki i dwa znamiona. Zalążnia gładka i skręcona. Kwiaty są niewielkie i nie do końca otwarte. Liście proste lub jajowate[6].
Gatunki z tego rodzaju są bardzo zróżnicowane pod względem występowania. Występują w najróżniejszych stanowiskach od brzegów lasów przez nieużytki i bagna po obszary trawiaste oraz obszary rolnicze[7]. Gatunki te występują w tropikalnej i południowej Afryce, na Madagaskarze, Sri Lance, w Indiach, Iranie, Afganistanie, Pakistanie, Nepalu, Bhutanie, Bangladeszu, Chinach, Tajwanie, Mjanmie, Laosie, Tajlandii, Kambodży, Wietnamie, Japonii, Filipinach, Malezji, Indonezji, Nowej Gwinei, Australii, Wyspach Salomona, Vanuatu, Fidżi, Tonga oraz Samoa. Gatunki z tego rodzaju zostały sztucznie wprowadzone na tereny Arabii Saudyjskiej, kilku stanów w USA, Brazylii, Bahamów, Bermud, Kuby, Jamajki oraz Portoryko[6][7].
Zeuxine regia jest wykorzystywany w celach medycznych na Sri Lance[7].
Systematyka
Rodzaj sklasyfikowany do podplemienia Goodyerinae w plemieniu Cranichideae, podrodzina storczykowe (Orchidoideae), rodzina storczykowate (Orchidaceae), rząd szparagowce (Asparagales) w obrębie roślin jednoliściennych[8][9][10][11].
- Zeuxine affinis (Lindl.) Benth. ex Hook.f.
- Zeuxine africana Rchb.f.
- Zeuxine agyokuana Fukuy.
- Zeuxine amboinensis (J.J.Sm.) J.J.Sm.
- Zeuxine andamanica King & Pantl.
- Zeuxine baliensis J.J.Sm.
- Zeuxine ballii P.J.Cribb
- Zeuxine bifalcifera J.J.Sm.
- Zeuxine blatteri C.E.C.Fisch.
- Zeuxine bougainvilleana Ormerod
- Zeuxine chowdheryi Av.Bhattacharjee & Sabap.
- Zeuxine clandestina Blume
- Zeuxine cordata (Lindl.) Ormerod
- Zeuxine curvata Schltr.
- Zeuxine diversifolia Ormerod
- Zeuxine elatior Schltr.
- Zeuxine elmeri (Ames) Ames
- Zeuxine elongata Rolfe
- Zeuxine erimae Schltr.
- Zeuxine exilis Ridl.
- Zeuxine flava (Wall. ex Lindl.) Trimen
- Zeuxine fritzii Schltr.
- Zeuxine gengmanensis (K.Y.Lang) Ormerod
- Zeuxine gilgiana Kraenzl. & Schltr.
- Zeuxine glandulosa King & Pantl.
- Zeuxine goodyeroides Lindl.
- Zeuxine gracilis (Breda) Blume
- Zeuxine integrilabella C.S.Leou
- Zeuxine kantokeiensis Tatew. & Masam.
- Zeuxine kutaiensis J.J.Sm.
- Zeuxine lancifolia (Ames) Ormerod
- Zeuxine leucoptera Schltr.
- Zeuxine leytensis (Ames) Ames
- Zeuxine lindleyana A.N.Rao
- Zeuxine longilabris (Lindl.) Trimen
- Zeuxine lunulata P.J.Cribb & J.Bowden
- Zeuxine macrorhyncha Schltr.
- Zeuxine madagascariensis Schltr.
- Zeuxine marivelensis (Ames) Ames
- Zeuxine membranacea Lindl.
- Zeuxine mindanaensis (Ames) Ormerod
- Zeuxine montana Schltr.
- Zeuxine nervosa (Wall. ex Lindl.) Benth. ex Trimen
- Zeuxine niijimae Tatew. & Masam.
- Zeuxine oblonga R.S.Rogers & C.T.White
- Zeuxine odorata Fukuy.
- Zeuxine ovata (Gaudich.) Garay & W.Kittr.
- Zeuxine palawensis Tuyama
- Zeuxine palustris Ridl.
- Zeuxine papillosa Carr
- Zeuxine parvifolia (Ridl.) Seidenf.
- Zeuxine petakensis J.J.Sm.
- Zeuxine philippinensis (Ames) Ames
- Zeuxine plantaginea (Rchb.f.) Benth. & Hook.f. ex Drake
- Zeuxine pulchra King & Pantl.
- Zeuxine purpurascens Blume
- Zeuxine reflexa King & Pantl.
- Zeuxine regia (Lindl.) Trimen
- Zeuxine reginasilvae Ormerod
- Zeuxine rolfiana King & Pantl.
- Zeuxine rupestris Ridl.
- Zeuxine samoensis Schltr.
- Zeuxine stammleri Schltr.
- Zeuxine stenophylla (Rchb.f.) Benth. & Hook.f. ex Drake
- Zeuxine strateumatica (L.) Schltr.
- Zeuxine tjiampeana J.J.Sm.
- Zeuxine tonkinensis Gagnep.
- Zeuxine triangula J.J.Sm.
- Zeuxine violascens Ridl.
- Zeuxine viridiflora (J.J.Sm.) Schltr.
- Zeuxine weberi (Ames) Ames
- Zeuxine wenzelii (Ames) Ormerod
Przypisy
- ↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2023-04-29] (ang.).
- ↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2023-04-29] (ang.).
- ↑ Index Nominum Genericorum (ING). Smithsonian Institution. [dostęp 2015-12-14].
- ↑ a b Zeuxine. [w:] Plants of the World online [on-line]. Kew Royal Botanic Gardens. [dostęp 2023-04-29].
- ↑ a b Zeuxine. [w:] The World Checklist of Vascular Plants [on-line]. Catalogue of Life Checklist. [dostęp 2023-04-29].
- ↑ a b Zeuxine. Orchidspecies.com. [dostęp 2015-12-14].
- ↑ a b c Zeuxine. e-Monocot.org. [dostęp 2015-12-14].
- ↑ Zeuxine. Tropicos.org. [dostęp 2015-12-14].
- ↑ Zeuxine. Kew Royal Botanic Gardens. [dostęp 2015-12-14].
- ↑ Mark W. Chase, Kenneth M. Cameron, John V. Freudenstein, Alec M. Pridgeon i inni. An updated classification of Orchidaceae. „Botanical Journal of the Linnean Society”. 177, s. 151–174, 1 luty 2015. Linnean Society of London. DOI: 10.1111/BOJ.12234. (ang.).
- ↑ Zeuxine. National Center for Biotechnology Information. [dostęp 2023-04-29].
