Himantoglossum adriaticum
![]() | |||
Systematyka[1][2] | |||
Domena | eukarionty | ||
---|---|---|---|
Królestwo | rośliny | ||
Podkrólestwo | |||
Nadgromada | |||
Gromada | |||
Podgromada | |||
Nadklasa | okrytonasienne | ||
Klasa | Magnoliopsida | ||
Nadrząd | liliopodobne (≡ jednoliścienne) | ||
Rząd | szparagowce | ||
Rodzina | storczykowate | ||
Podrodzina | storczykowe | ||
Rodzaj | himantoglossum | ||
Gatunek | Himantoglossum adriaticum | ||
Nazwa systematyczna | |||
Himantoglossum adriaticum H.Baumann Orchidee (Hamburg) 29: 171 1978[3] | |||
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[4] | |||
![]() najmniejszej troski | |||
| |||
|
Himantoglossum adriaticum – gatunek byliny należący do rodziny storczykowatych (Orchidaceae). Występuje w Europie środkowej od Półwyspu Apenińskiego poprzez Austrię, Słowenię, Chorwację, Węgry, Słowację po Mołdawię[5].
Morfologia
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/11/Mg-k_d0702080.jpg/220px-Mg-k_d0702080.jpg)
- Łodyga
- Naga, tęga, osiąga zwykle od 30 do 75 cm wysokości[5].
- Część podziemna
- Dwie kuliste, niepodzielone bulwy[5].
- Liście
- Liście dolne w rozecie przyziemnej w liczbie 2–4, poza tym 4–8 liści łodygowych. Liście dolne podługowatojajowate, długości 10–20 cm i szerokości 1,5–4 cm. Liście te w czasie kwitnienia czernieją. Liście górne są mniejsze i pochwiasto obejmują łodygę[5].
- Kwiaty
- Duże, o słabym zapachu, zebrane w liczbie od 15 do 40 w luźny, cylindryczny kwiatostan długości 10-40 cm. Wsparte są przysadkami o długości 20–30 mm i szerokości do ok. 4 mm (dolne są dwa razy dłuższe od zalążni). Listki okwiatu są hełmiasto stulone z wyjątkiem warżki. Są barwy zielonkawożółtej, od wewnątrz oliwkowozielone z czerwonobrązowymi plamami i smugami. Zewnętrzne, boczne listki okwiatu jajowate, długości do 11 mm i szerokości do 6 mm. Wewnętrzne listki okwiatu równowąskie, o długości do 8 mm i szerokości do 2 mm. Warżka od żółtobrązowej do czerwonobrązowej z ciemnoczerwonymi plamkami, długości 4–6,5 cm, głęboko trójdzielna. W pączku jest zwinięta jak sprężyna. Łatki boczne równowąskie, skręcone śrubowato, długości od 5 do 22 mm. Łatka środkowa szerokości do 2,5 mm i długości 35 do 55 mm, taśmowata, skręcona, na szczycie jest rozcięta. Ostroga stożkowata, lekko zakrzywiona w dół, o długości do 3,5 mm i szerokości do 2,5 mm[5].
- Owoc
- Wydłużona torebka o długości 1,2–1,6 cm i średnicy około 0,5–0,6 cm[5].
- Gatunek podobny
- Himantoglossum cuchnące (H. hircinum) ma kwiaty silnie pachnące, większe i słabiej zabarwione[5]. Kwiatostan jest bardziej gęsty[6].
Biologia i ekologia
Bylina, geofit. Kwitnie od maja do lipca. Rośnie w murawach na glebach wapiennych oraz w widnych lasach i zaroślach oraz na ich obrzeżach[5].
Przypisy
- ↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
- ↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2014-02-12] (ang.).
- ↑ Himantoglossum adriaticum. [w:] The Plant List (2013). Version 1.1. [on-line]. [dostęp 2014-02-12].
- ↑ Himantoglossum adriaticum, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
- ↑ a b c d e f g h Helmut Baumann, Siegfried Künkele, Richard Lorenz: Storczyki Europy i obszarów sąsiednich. Warszawa: MULTICO Oficyna Wydawnicza, 2010, s. 112. ISBN 978-83-7073-698-9.
- ↑ Jitka Štěpánkowa (red.): Květena České republiky. Praha: Academia, 2010, s. 542. ISBN 978-80-200-1824-3.
Identyfikatory zewnętrzne (takson):